Chính sách hỗ trợ đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số
Đất đai là vấn đề có ảnh hưởng quan trọng đến cuộc sống của người dân, đặc biệt là với đồng bào dân tộc thiểu số. Chính vì vậy, tại Luật Đất đai năm 2024, đã quy định rất cụ thể về trách nhiệm và những đảm bảo của Nhà nước đối với người sử dụng đất, góp phần bảo đảm để các hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là các hộ gặp nhiều khó khăn có đất sản xuất, đất ở. Đặc biệt, tại Điều 16 của Luật Đất đai năm 2024 tiếp tục khẳng định Nhà nước có chính sách bảo đảm đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào dân tộc thiểu số phù hợp với phong tục, tập quán, tín ngưỡng, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng. Quy định cụ thể chính sách hỗ trợ đất ở, đất nông nghiệp, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp cho cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc xây dựng và thực hiện chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; nguồn lực để thực hiện chính sách; đảm bảo quỹ đất để thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Cụ thể như sau:
Thứ nhất, Nhà nước có chính sách bảo đảm đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào dân tộc thiểu số phù hợp với phong tục, tập quán, tín ngưỡng, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng. Theo đó, Nhà nước có chính sách bảo đảm đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào dân tộc thiểu số phù hợp với phong tục, tập quán, tín ngưỡng, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng.
Thứ hai, Nhà nước có chính sách hỗ trợ đất đai lần đầu cho cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, phù hợp với phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng để bảo đảm ổn định cuộc sống.
Chính sách cụ thể theo quy định gồm: Giao đất ở trong hạn mức và được miễn, giảm tiền sử dụng đất; cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trong hạn mức và được miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với đất có nguồn gốc được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận hoặc được thừa kế, tặng cho, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật (Diện tích giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong các trường hợp này được tính cho tổng diện tích đất được Nhà nước giao, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong quá trình thực hiện các chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số); Giao đất nông nghiệp trong hạn mức không thu tiền sử dụng đất; Cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để sản xuất kinh doanh và được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Hạn mức giao đất, cho thuê đất theo quy định này được tính cho tổng diện tích đất được Nhà nước giao, cho thuê trong quá trình thực hiện các chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.
Thứ ba, Nhà nước có chính sách hỗ trợ đất đai để bảo đảm ổn định cuộc sống cho cá nhân là người dân tộc thiểu số đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 16 (trường hợp đã được hưởng chính sách hỗ trợ đất đai lần đầu) nhưng nay không còn đất hoặc thiếu đất so với hạn mức mà thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi như sau:
Trường hợp không còn đất ở thì được giao tiếp đất ở, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trong hạn mức giao đất ở và được miễn, giảm tiền sử dụng đất. Trường hợp thiếu đất ở thì cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trong hạn mức giao đất ở và được miễn, giảm tiền sử dụng đất;
Trường hợp không còn hoặc thiếu đất nông nghiệp thì được giao tiếp đất nông nghiệp trong hạn mức không thu tiền hoặc cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để sản xuất, kinh doanh và được miễn, giảm tiền thuê đất.
Đất để thực hiện chính sách theo các quy định nêu trên được bố trí từ quỹ đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý hoặc từ quỹ đất thu hồi để thực hiện dự án bố trí đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số để thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số theo quy định của Luật Đất đai.
Để cụ thể hóa chính sách pháp luật về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số, Luật Đất đai 2024 đã quy định trách nhiệm của UBND cấp tỉnh căn cứ tình hình thực tế và quỹ đất của địa phương quyết định diện tích giao đất, cho thuê đất để thực hiện chính sách hỗ trợ đất đai đối với cá nhân là người dân tộc thiểu số theo quy định tại khoản 2 Điều 16 đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo quy định nhưng nay không còn đất hoặc thiếu đất so với hạn mức mà thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp ban hành chính sách của địa phương về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và tổ chức thực hiện.
Thực hiện trách nhiệm được Luật Đất đai năm 2024 giao, trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành Quyết định số 779/QĐ-UBND ngày 26/4/2024 ban hành Danh mục Quyết định của UBND tỉnh Lạng Sơn quy định chi tiết các nội dung được Luật Đất đai giao trong đó có Quyết định về diện tích giao đất, cho thuê đất để thực hiện chính sách hỗ trợ đất đai đối với cá nhân là người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn; Thường Trực HĐND tỉnh đã ban hành Quyết định 453/QĐ-HĐND ngày 10/5/2024 ban hành Danh mục Nghị quyết của HĐND tỉnh quy định chi tiết nội dung được Luật Đất đai giao trong đó có Nghị quyết về chính sách hỗ trợ đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Việc xây dựng các văn bản này đang được khẩn trương tiến hành triển khai để đảm bảo thực hiện theo đúng tiến độ chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh, trên cơ sở đó đảm bảo thực hiện kịp thời các chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Sầm Hoa
